Το μπαϊράκι τους το έχουν σηκώσει από τις πρώτες στιγμές του προσφυγικού, που δεν ήθελαν να επωμιστούν κανένα από τα βάρη του προσφυγικού. Τώρα, λειτουργώντας ως ομάδα, υψώνουν τη φωνή τους και για το Brexit, ωθώντας τα πράγματα μέχρι την απειλή για βέτο σε οποιαδήποτε συμφωνία για την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ που μπορεί να υπονομεύει την ελεύθερη κυκλοφορία.
Ο λόγος για την Σλοβακία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και την Τσεχία, που δηλώνουν έτοιμες να προστατεύσουν τα δικαιώματα των πολιτών τους που ζουν και να εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως ανοικτά δήλωσε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίκο, οι τέσσερις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης είναι διατεθειμένες να ασκήσουν βέτο σε οποιαδήποτε συμφωνία για το Brexit με την ΕΕ περιορίζει τα δικαιώματα των πολιτών τους για να ζήσουν και να εργαστούν στη Βρετανία.
«Οι χώρες της Βίσεγκραντ θα είναι αδιάλλακτες» είπε ο Φίκο το Σάββατο, μια ημέρα μετά την άτυπη σύνοδο κορυφής στην Μπρατισλάβα, που έγινε χωρίς τη Βρετανία, σε μια προσπάθεια να χαράξουν έναν οδικό χάρτη για το μέλλον του μπλοκ μετά το σοκ του Brexit. «Αν δεν αισθανόμαστε μια εγγύηση ότι αυτοί οι άνθρωποι (σ.σ. που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία) είναι ίσοι, θα ασκήσουμε βέτο σε οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας» είπε ο Φίκο στο Reuters. «Νομίζω ότι η Βρετανία ξέρει ότι αυτό αποτελεί ένα θέμα για εμάς, στο οποίο δεν υπάρχει περιθώριο για συμβιβασμός». Ο Φίκο πάντως μετά τη σύνοδο κορυφής είχε πει ότι ο ίδιος και οι άλλες κεντρικές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν θα επιτρέψουν στους υπηκόους τους να γίνουν «πολίτες δεύτερης κατηγορίας».
Όπως υπενθυμίζει ο Guardian το Λονδίνο δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τι είδους εμπορική συμφωνία θέλει με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά έχει πει ότι προτεραιότητά της είναι να ελέγχει την μετανάστευση της ΕΕ μεγιστοποιώντας παράλληλα τις ευκαιρίες για το εμπόριο. Άλλωστε ακόμη δεν έχει καταθέσει την αίτηση για να ξεκινήσει η διαδικασία της εξόδου από την ΕΕ, όπως υπενθυμίζει το BBC.
Η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέσα Μέι, έχει ενημερώσει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ότι αυτό θα γίνει πιθανότατα τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο του 2017. Ωστόσο, μια πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε το Σάββατο ότι η πρωθυπουργός δεν ανέφερε συγκεκριμένα τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο κατά τη συνάντηση και ότι οι παρατηρήσεις του Τουσκ ήταν μια «ερμηνεία» της συνομιλίας τους. Πάντως, για αρχή, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το άρθρο 50 των διαπραγματεύσεων για την έξοδο, πάνω στο οποίο τα κράτη-μέλη δεν θα έχουν δικαίωμα βέτο, πριν τη νέα εμπορική συμφωνία.
Από την άλλη, η Κομισιόν και το Κοινοβούλιο, που πρέπει μαζί με τα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη να επικυρώσουν μια μελλοντική εμπορική συμφωνία για το Brexit, έχουν επανειλημμένα καταστήσει σαφές ότι δεν θα προσφερθεί αυξημένη πρόσβαση στην ενιαία αγορά, εκτός και εάν η Βρετανία αποδεχθεί την ελεύθερη κυκλοφορία. Το Brexit δεν συζητήθηκε επίσημα κατά τη συνεδρίαση της Παρασκευής, αλλά ο πρόεδρος της επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επανέλαβε τη θέση του μπλοκ σε συνέντευξη Τύπου, λέγοντας ότι δεν μπορούσε να δει «το ενδεχόμενο να τεθεί σε κίνδυνο» το θέμα.